[f27] Untitled

Documentation for a newer release is available. View Latest

Kurulum için Hazırlama

Bu bölümde, kuruluma başlamadan önce atmanız gereken adımlar açıklanmaktadır. Her adımın kesinlikle takip edilmesi gerekmemektedir - örneğin, öntanımlı kurulum ayarlarını kullanmayı planlıyorsanız, disk aygıtı etiketleri/UUID’leri gibi sistem bilgilerini veya sistemin IP adresi gibi ağ bilgilerini toplamanız gerekmez. Bununla birlikte, kullanılabilir kurulum ortamı türlerini ve önyükleme ortamı ve kurulum kaynaklarının nasıl hazırlanacağını da açıkladığı için bu bölümü gözden geçirmeniz gerekmektedir.

Yükseltme ya da Kurma?

Zaten bir Fedora kurulumunuz varsa ve onu şu anki güncel sürüme yükseltmek istiyorsanız, bunu yapmanın iki temel yolu vardır:

dnf sistem yükseltme kullanarak otomatik yükseltme: Sisteminizi yükseltmenin tercih edilen yolu, dnf sistem yükseltme aracını kullanarak otomatik bir yükseltme yapmaktır. Otomatik yükseltme yapma hakkında bilgi için, Fedora Wiki dnf sistem yükseltme sayfasına bakın.
Elle yeniden kurulum: dnf sistem yükseltme kullanmak yerine, Fedora’nın en son sürümüne elle yükseltebilirsiniz. Bu, kurucuyu baştan bir kurulum yapıyormuş gibi önyüklemeyi, mevcut Fedora sisteminizi algılamasını sağlamayı ve diğer bölümler ve birimlerdeki verilere dokunmadan kök bölümünün üzerine yazmayı içermektedir. Aynı işlem gerekirse sistemi yeniden kurmak için de kullanılabilir. Ayrıntılı bilgi için Elle Sistem Yükseltme veya Yeniden Kurulum bölümüne bakın.

Hangi yöntemi seçerseniz seçin, sisteminizi yükseltmeden veya yeniden kurmadan önce her zaman verilerinizi yedekleyin.

Önyükleme ve Kurulum Kalıplarını İndirme

Fedora Projesi, bazı özel kullanım durumlarına göre uyarlanmış farklı sürümler sunmaktadır. Sizin için en uygun Fedora sürümünü seçebilir veya kurulum işleminden sonra özelleştirerek veya Kickstart Dosyası Oluşturma bölümünde açıklandığı gibi bir kickstart dosyası kullanarak kendinize özel bir tane oluşturabilirsiniz. Kickstart kurulumu için ağ üzerinden kurulum ortam türü veya PXE gibi doğrudan kurulum önyükleme yöntemi gerekmektedir; kickstart canlı kalıplarla desteklenmez.

Fedora Workstation, Fedora Cloud, Fedora Server ve kullanılabilir ortam türleri hakkında Fedora’yı İndirme bölümünde daha fazla bilgi edinin.

Ayrıca favori alternatif masaüstü ortamınızı veya özel görevler için araçlarınızı içeren bir Fedora Spinini https://spins.fedoraproject.org adresinde seçebilirsiniz.

İndirilen Kalıbı Doğrulama

Aktarım hataları veya diğer sorunlar indirdiğiniz Fedora kalıbını bozabileceğinden, dosyanın bütünlüğünü doğrulamak önemlidir. Kalıplar oluşturulduktan sonra, dosya üzerinde karmaşık bir matematik algoritması kullanarak checksum (sağlama toplamı) adı verilen bir değer üreten bir işlem gerçekleştirilmektedir. İşlem, orijinal dosyada yapılan herhangi bir değişikliğin farklı bir sağlama toplamı üreteceği kadar karmaşıktır.

Kalıbın checksum değerini kendi bilgisayarınızda hesaplayarak ve orijinal checksum değeriyle karşılaştırarak kalıbın değiştirilmediğini veya bozulmadığını doğrulayabilirsiniz. Orijinal sağlama toplamı değerleri https://getfedora.org/security/ adresinde bulunmaktadır ve bütünlüklerini kanıtlamak için gpg ile imzalanmışlardır.

Windows sistemlerinde sağlama toplamlarını doğrulama

Seçtiğiniz Fedora kalıbını https://fedoraproject.org/get-fedora adresinden ve karşılık gelen sağlama toplamı dosyasını https://getfedora.org/security/ adresinden indirin.
Bir powershell oturumu açın.

İndirilen dosyaları içeren dizine gidin.

> cd $HOME\Downloads\
> ls

Directory: C:\Users\Pete\Downloads

Mode                LastWriteTime         Length  Name
----                -------------         ------  ----
-a---        11/25/2014  12:39 PM            272  Fedora-Server-21-x86_64-CHECKSUM
-a---        11/25/2014  12:39 PM     2047868928  Fedora-Server-DVD-x86_64-21.iso

Sağlama toplamını hesaplamak için gereken kaynakları yükleyin.

> $image = "Fedora-Server-DVD-x86_64-21.iso"
> $checksum_file = "Fedora-Server-21-x86_64-CHECKSUM"
> $sha256 = New-Object -TypeName System.Security.Cryptography.sha256CryptoServiceProvider
> $expected_checksum = ((Get-Content $checksum_file | Select-String -Pattern $image) -split " ")[0].ToLower()

İndirilen kalıbın sağlama toplamını hesaplayın. Bu işlem biraz zaman alacaktır!

> $download_checksum = [System.BitConverter]::ToString($sha256.ComputeHash([System.IO.File]::ReadAllBytes("$PWD\$image"))).ToLower() -replace '-', ''

Hesaplanan sağlama toplamını beklenen sağlama toplamıyla karşılaştırın.

> echo "İndirilenin Sağlama Toplamı: $download_checksum"
> echo "Beklenen Sağlama Toplamı: $expected_checksum"
> if ( $download_checksum -eq "$expected_checksum" ) {
echo "Sağlama toplamı testi başarıyla sonuçlandı!"
} else {
echo "Sağlama toplamı testi başarısız oldu."
}

Linux ve OSX sistemlerinde sağlama toplamlarını doğrulama

Seçtiğiniz Fedora kalıbını https://fedoraproject.org/get-fedora adresinden ve karşılık gelen sağlama toplamı dosyasını https://getfedora.org/security/ adresinden indirin.
Bir terminal penceresi açın ve indirilen dosyaların bulunduğu dizine gidin.
```
$ cd ~/İndirilenler
```
Kalıbın sağlama toplamını doğrulamak için uygun aracı kullanın.
- Linux için:
  $ sha256sum -c *CHECKSUM
- OSX için:
  $ shasum -a 256 -c *CHECKSUM

Önyükleme Ortamını Hazırlama

Fedora kalıpları Hibrit ISO kalıplarıdır ve hem BIOS hem de UEFI sistemlerinde önyükleme yapmak için, optik ve USB disklerle kurulum ortamı oluşturmakta kullanılabilir.

Fedora Media Writer ve Yaygın USB Oluşturucuları

Fedora Media Writer önemli ölçüde iyileştirildi ve artık öntanımlı önyüklenebilir ortam oluşturma yoludur. Fedora Media Writer Linux, Mac ve Windows’u desteklemektedir. Fedora’yı (veya diğer işletim sistemlerini) kurmak için önyüklenebilir USB ortamı oluşturmanın kolay bir yoludur. Diğer USB ortam oluşturma programları da düzgün çalışmaktadır, bununla birlikte Fedora Media Writer kullanılması şiddetle önerilir.

Fedora Media Writer için yeni özelliklerden bazıları, Fedora Workstation ve Server sürümlerinin ana ekrandaki ilk seçenekler olmasıdır. "Özel İşletim Sistemi"nin altındaki düğmeyi seçerseniz kullanılabilir başka seçenekler de bulunmaktadır. Fedora Spinleri gibi seçenekler görünecektir. Xfce veya Mate gibi Fedora Spinleri seçilebilir olacaktır.

Unetbootin gibi yaygın USB oluşturma araçları, optik ortamlar için tasarlanan ISO’lardan USB kurucular oluşturmanın tarihsel olarak popüler bir yoludur. Genellikle USB sürücüde bir dosya sistemi oluşturarak, kalıptaki dosyaları çıkararak ve syslinux önyükleyicisini aygıta yazarak çalışırlar.

Bu yöntemler, SecureBoot etkinleştirilmiş UEFI sistemlerinin yanı sıra BIOS sistemlerinde de önyükleme yapmak üzere bölümlendirilmiş ve tasarlanmış olan Fedora kalıplarındaki önyükleyici ayarlarını atlar. Fedora kalıpları ile, özellikle UEFI sistemlerinde tutarlı sonuçlar vermezler.

Doğrudan yazma yöntemi kullanan ve Fedora kalıbını değiştirmeyen araçlar en tutarlı şekilde başarılı sonuçlar verecektir.

Doğru aygıtı seçtiğinizden emin olun!

Bu bölümdeki ortam oluşturma yöntemlerinin çoğu yıkıcıdır. USB bellekteki herhangi bir veriye ihtiyacınız olmadığından emin olun ve devam etmeden önce doğru aygıtı seçtiğinizi tekrar denetleyin.

USB ortamını Windows’ta oluşturma

Marin Briza’nın github sayfasından en son Windows Installer dosyasını indirin: https://github.com/MartinBriza/MediaWriter/releases.
Çift tıklayarak kurulumu çalıştırın ve ardından kurulum sihirbazını takip ederek devam edin. Sihirbaz, isterseniz yazılımın kurulumunu özelleştirmenize izin vermektedir.
Windows 8 ve 10’da uygulama, "tüm uygulamalar" altındaki Fedora Media Writer için F harfi altında olacaktır. Windows 10’da, görev çubuğundaki arama kutusuna Fedora Media Writer yazmanız yeterlidir.
Önyüklenebilir bir USB sürücü yapmak istediğiniz Fedora sürümünü seçin.

Şekil 1. Fedora Media Writer Ana Ekranı: Fedora Sürümünüzü Seçin
Fedora Workstation veya Server gibi öntanımlı Fedora sürümlerinden birini seçerseniz, indirme ve USB oluşturma işlemine devam etmeden önce Fedora Media Writer size bu konuda bilgi ve ayrıntılar verecektir. Fedora Workstation için, "diğer mimariler"i seçerseniz 32 bit gibi farklı bir mimari seçebilirsiniz. Aksi takdirde devam etmek için "Canlı USB Oluştur"u seçin.

Şekil 2. Fedora Media Writer Dağıtım Bilgileri
Fedora Media Writer, ISO dosyasını sizin için otomatik olarak indirecektir, ancak eğer İndirilenler dizininizde zaten varsa indirmek yerine onu kullanacaktır.

Şekil 3. Fedora Media Writer Otomatik İndirme
İndirme işlemi tamamlandıktan sonra veya Fedora Media Writer hazır olduğunda, önyüklenebilir ortam olarak kullanmak istediğiniz bir USB sürücüsünü takın.
Kırmızı "Diske yaz" düğmesine tıklayın.

Şekil 4. Fedora Media Writer USB Aygıta Yazma

USB ortamını Fedora Media Writer ile oluşturma.

Fedora 25 veya sonrasında, Fedora Media Writer’ı aşağıdaki komutla indirebilirsiniz:
```
$ sudo dnf install mediawriter
```
Fedora Media Writer'ı aşağıdaki komutla çalıştırabilirsiniz:
```
$ sudo mediawriter
```
veya Gnome 3'te Etkinlikler'i, ardından Araçlar'ı ve ardından Fedora Media Writer'ı seçerek.
Önyüklenebilir bir USB sürücü yapmak istediğiniz Fedora sürümünü seçin.

Şekil 5. Fedora Media Writer Ana Ekranı: Fedora Sürümünüzü Seçin
Fedora Workstation veya Server gibi öntanımlı Fedora sürümlerinden birini seçerseniz, indirme ve USB oluşturma işlemine devam etmeden önce Fedora Media Writer size bu konuda bilgi ve ayrıntılar verecektir. Fedora Workstation için, "diğer mimariler"i seçerseniz 32 bit gibi farklı bir mimari seçebilirsiniz. Aksi takdirde devam etmek için "Canlı USB Oluştur"u seçin.

Şekil 6. Fedora Media Writer Dağıtım Bilgileri
Fedora Media Writer, ISO dosyasını sizin için otomatik olarak indirecektir, ancak eğer İndirilenler dizininizde zaten varsa indirmek yerine onu kullanacaktır.

Şekil 7. Fedora Media Writer Otomatik İndirme
İndirme işlemi tamamlandıktan sonra veya Fedora Media Writer hazır olduğunda, önyüklenebilir ortam olarak kullanmak istediğiniz bir USB sürücüsünü takın.
Kırmızı "Diske yaz" düğmesine tıklayın.

Şekil 8. Fedora Media Writer USB Aygıta Yazma

USB ortamını Macintosh’ta oluşturma

Marin Briza’nın github sayfasından en son Macintosh Disk Image dosyasını indirin (paket, .dmg uzantısına sahip olacaktır): https://github.com/MartinBriza/MediaWriter/releases.
.dmg dosyasını açın mediawriter dosyasını uygulamalar klasörünüze kopyalayın.
Uygulamalar dizininize gidin ve ardından mediawriter uygulamasını başlatın.
Mac OS daha sonra dosyayı açmak istediğinize emin olup olmadığınızı soracaktır (sonuçta internetten indirildi), programı çalıştırmak için "Aç" seçeneğini seçin.
Önyüklenebilir bir USB sürücü yapmak istediğiniz Fedora sürümünü seçin.

Şekil 9. Fedora Media Writer Ana Ekranı: Fedora Sürümünüzü Seçin
Fedora Workstation veya Server gibi öntanımlı Fedora sürümlerinden birini seçerseniz, indirme ve USB oluşturma işlemine devam etmeden önce Fedora Media Writer size bu konuda bilgi ve ayrıntılar verecektir. Fedora Workstation için, "diğer mimariler"i seçerseniz 32 bit gibi farklı bir mimari seçebilirsiniz. Aksi takdirde devam etmek için "Canlı USB Oluştur"u seçin.

Şekil 10. Fedora Media Writer Dağıtım Bilgileri
Fedora Media Writer, ISO dosyasını sizin için otomatik olarak indirecektir, ancak eğer İndirilenler dizininizde zaten varsa indirmek yerine onu kullanacaktır.

Şekil 11. Fedora Media Writer Otomatik İndirme
İndirme işlemi tamamlandıktan sonra veya Fedora Media Writer hazır olduğunda, önyüklenebilir ortam olarak kullanmak istediğiniz bir USB sürücüsünü takın.
Kırmızı "Diske yaz" düğmesine tıklayın.

Şekil 12. Fedora Media Writer USB Aygıta Yazma

USB ortamını GNOME Diskler ile oluşturma

GNOME veya gnome-disk-utility kurulu bir sistemde, sistem menüsünü kullanarak Diskler uygulamasını açın.
Sol sütunda USB aygıtınıza tıklayın.
Pencerenin sağ üst köşesindeki menü simgesini tıklayın ve Disk Kalıbını Geri Yükle seçeneğini seçin.
Kalıp dosyanıza gidin ve Geri Yüklemeyi Başlat düğmesine tıklayın. Birkaç dakika sonra, işlemin tamamlandığı ve kurulum ortamınızın kullanıma hazır olduğu bildirilecektir.

USB ortamını Linux komut satırında oluşturma

Bir terminal penceresi açın ve usb sürücüsünü takın.

Sürücüye atanan aygıt düğümünü bulun. Aşağıdaki örnekte, sürücüye sdd verilmiştir.

$ dmesg|tail
[288954.686557] usb 2-1.8: New USB device strings: Mfr=0, Product=1, SerialNumber=2
[288954.686559] usb 2-1.8: Product: USB Storage
[288954.686562] usb 2-1.8: SerialNumber: 000000009225
[288954.712590] usb-storage 2-1.8:1.0: USB Mass Storage device detected
[288954.712687] scsi host6: usb-storage 2-1.8:1.0
[288954.712809] usbcore: registered new interface driver usb-storage
[288954.716682] usbcore: registered new interface driver uas
[288955.717140] scsi 6:0:0:0: Direct-Access     Generic  STORAGE DEVICE   9228 PQ: 0 ANSI: 0
[288955.717745] sd 6:0:0:0: Attached scsi generic sg4 type 0
[288961.876382] sd 6:0:0:0: sdd Attached SCSI removable disk

Kalıbı yazmak için dd komutunu kullanın. Doğru sürücüyü belirttiğinizden emin olun!

# dd if=/kalıp/dosyasının/bulunduğu/yol/Fedora-Live-Security-x86_64-21.iso of=/dev/sdd

Önyükleme CD’si veya DVD’si oluşturma

Önyüklenebilir bir USB flash sürücü oluşturmaya ek olarak, sağlanan ISO kalıplarını önyüklenebilir optik ortam (CD veya DVD) oluşturmak için de kullanabilirsiniz. Bu yaklaşım, USB’den önyükleme yapamayan eski bir sisteme Fedora kurarken gerekli olabilir.

Bir ISO kalıbından önyüklenebilir bir CD veya DVD yazmak için atmanız gereken kesin adımlar, kullandığınız disk yazma programına bağlı olarak değişecektir. Buradaki yöntem sadece genel bir bakış sunar.

Sisteminizin CD veya DVD yazıcısına boş bir CD veya DVD yerleştirin.
Sisteminizin yazma programını açın - örneğin, GNOME masaüstü ortamına sahip Fedora sistemlerinde Brasero veya Windows sistemlerinde Nero. Programın ana menüsünde, diske bir ISO kalıbı yazmanıza izin veren bir seçenek bulun. Örneğin, Brasero'da, bu seçenek pencerenin sol tarafındaki ana menüdeki Kalıp yazdır seçeneğidir.
İstendiğinde, yazdırılacak Fedora ürününün ISO kalıbını ve içinde boş bir disk bulunan CD veya DVD yazıcıyı (birden fazla sürücünüz varsa) seçin.
Seçiminizi doğrulayın ve diskin yazdırılmasını bekleyin.

Want to help? Learn how to contribute to Fedora Docs ›